Het proces om koffie cafeïnevrij te maken begint altijd met groene, ongebrande koffiebonen. Het doel is om zoveel mogelijk cafeïne te verwijderen zonder de smaak van de koffie aan te tasten. Hoewel er verschillende methoden bestaan, hebben ze allemaal als uitgangspunt dat de cafeïne selectief uit de bonen wordt geëxtraheerd. Hieronder worden de drie meest gebruikte methoden uitgelegd:

1. Oplosmiddelenproces

Dit is een van de meest gebruikte methoden en maakt gebruik van chemische stoffen om de cafeïne uit de bonen te halen. Het proces verloopt als volgt:

• De koffiebonen worden gestoomd om de celstructuur te openen en de cafeïne toegankelijk te maken.
• Vervolgens worden de bonen behandeld met een oplosmiddel zoals methyleenchloride of ethylacetaat, dat de cafeïne oplost.
• Daarna worden de bonen gewassen en gestoomd om restanten van het oplosmiddel te verwijderen.

Hoewel deze methode effectief is en de smaak van de bonen grotendeels intact laat, roept het gebruik van chemische stoffen soms zorgen op. De resterende hoeveelheden oplosmiddel zijn echter zeer klein en worden streng gecontroleerd.

2. Swiss Water Process

Dit is een chemievrije methode die gebruik maakt van water en een koolstoffilter om de cafeïne te verwijderen. Het proces werkt als volgt:

• De bonen worden geweekt in heet water, waardoor zowel de cafeïne als smaakstoffen vrijkomen.
• De vrijgekomen cafeïne wordt met behulp van actieve koolstoffilters uit het water verwijderd.
• Het water, dat de smaakstoffen nog bevat, wordt teruggevoerd naar een nieuwe lading bonen.

Deze methode is populair bij milieubewuste consumenten en wordt vaak toegepast op biologische koffie, omdat er geen chemische stoffen worden gebruikt. De smaak blijft bovendien beter behouden.

3. CO₂-methode (superkritisch kooldioxideproces)

Bij deze geavanceerde techniek wordt gebruik gemaakt van kooldioxide (CO₂) in een superkritische toestand, een fase tussen vloeibaar en gasvormig. Het proces verloopt als volgt:

• De bonen worden onder hoge druk behandeld met superkritisch CO₂, dat selectief de cafeïne oplost.
• De opgeloste cafeïne wordt vervolgens uit het CO₂ geëxtraheerd.

Deze methode is zeer effectief en behoudt de smaak van de koffie beter dan andere methoden. Het is echter een duur proces en wordt voornamelijk gebruikt voor premium koffie.

Heeft dit invloed op de smaak?

Bij alle methoden wordt geprobeerd om de smaakstoffen van de bonen zoveel mogelijk te behouden. Toch kan er een subtiel verschil in smaak zijn tussen gewone en cafeïnevrije koffie, afhankelijk van de gebruikte methode. De Swiss Water Process en de CO₂-methode staan bekend om het beste behoud van smaak.

Met deze technieken kan de cafeïne effectief worden verwijderd, zodat je kunt genieten van een kop koffie zonder de stimulerende werking van cafeïne.

Caffeïnevrije koffie is een populaire keuze voor mensen die van koffiesmaak houden, maar de effecten van cafeïne willen vermijden. Toch is het goed om te weten dat “caffeïnevrij” niet betekent dat er helemaal geen cafeïne in zit. Volgens de Europese wetgeving mag koffie als “caffeïnevrij” worden bestempeld wanneer minstens 97% van de oorspronkelijke cafeïne uit de bonen is verwijderd. Dit betekent dat er nog een klein restpercentage cafeïne in de koffie kan achterblijven. Gemiddeld bevat een kop cafeïnevrije koffie in Europa tussen de 0,1% en 0,3% van de oorspronkelijke hoeveelheid cafeïne.

In de Verenigde Staten gelden strengere eisen. Daar mag koffie pas “decaffeinated” worden genoemd als 99,9% van de cafeïne uit de bonen is gehaald. Hierdoor kan de resterende hoeveelheid cafeïne in Amerikaanse decaf-koffie vaak lager zijn dan in Europese varianten. Deze verschillen in regelgeving hebben invloed op het cafeïnegehalte en maken duidelijk dat “caffeïnevrij” geen universele norm is.

De exacte hoeveelheid resterende cafeïne hangt ook af van de gebruikte methoden om de cafeïne uit de bonen te verwijderen. Bij de meeste processen wordt gewerkt met groene, ongebrande bonen. Technieken zoals het gebruik van oplosmiddelen, de Swiss Water Process of het CO₂-proces kunnen vrijwel alle cafeïne verwijderen zonder de smaak van de koffie teveel aan te tasten. Toch blijft het onvermijdelijk dat er sporen van cafeïne achterblijven, omdat het een natuurlijk bestanddeel van de koffieboon is.

Voor consumenten betekent dit dat een kop caffeïnevrije koffie nog steeds een zeer milde stimulerende werking kan hebben. Dit kan vooral van belang zijn voor mensen die extreem gevoelig zijn voor cafeïne of die om medische redenen cafeïne volledig moeten vermijden.

Of je koffie nu in Europa of de VS koopt, de labeling van caffeïnevrije koffie kan kleine verschillen in cafeïnegehalte met zich meebrengen. Voor de meeste drinkers is het resterende gehalte echter zo laag dat het in de praktijk nauwelijks merkbaar is. Als je volledig zeker wilt zijn van een zo laag mogelijk cafeïnegehalte, kun je letten op de specifieke productiemethode of kiezen voor koffie die voldoet aan de strengste normen. Zo kun je genieten van de smaak van koffie, zonder de effecten van cafeïne.

Koffie zetten van het vruchtvlees van de koffiebes? Jazeker, het is mogelijk om koffie te zetten van het vruchtvlees van koffiebessen, en dit proces staat bekend als “koffie van de cascara” of “koffiekersenkoffie.” In plaats van de traditionele koffiebonen te gebruiken, maakt cascara-koffie gebruik van het vruchtvlees en de schil van de koffiebessen om een unieke en fruitige koffiedrank te creëren. Hier is hoe je het kunt maken:

Benodigdheden:

• Gedroogde koffiekersen (cascara)
• Heet water
• Een pot of theepot
• Filter of zeef

Instructies:

1. Verkrijg gedroogde koffiekersen: Zorg ervoor dat je gedroogde koffiekersen hebt. Deze kun je kopen bij sommige speciaalzaken voor koffie of online.
2. Meet de cascara: Gebruik ongeveer 10-15 gram gedroogde koffiekersen voor elke 240 ml heet water. Pas de hoeveelheid aan op basis van je persoonlijke smaakvoorkeur.
3. Kook water: Breng water aan de kook en laat het enkele minuten afkoelen tot ongeveer 90-95°C. Het water moet net onder het kookpunt zijn.
4. Brouw de cascara: Plaats de gedroogde koffiekersen in een pot of theepot en giet het hete water eroverheen. Laat de koffiekersen ongeveer 4-6 minuten trekken, vergelijkbaar met het zetten van thee.
5. Zeef de drank: Gebruik een zeef of een filter om de vloeistof van de koffiekersen te scheiden terwijl je de drank in een kop of glas giet.
6. Serveer en geniet: Je kunt cascara-koffie warm of gekoeld serveren. Het heeft meestal een fruitige en zoete smaak die doet denken aan gedroogd fruit, bessen of rozijnen.

Cascara-koffie heeft vaak een lichtere smaak dan traditionele koffie en wordt gewaardeerd om zijn unieke aroma en smaakprofiel. Het is een interessante en smakelijke alternatieve koffiedrank voor liefhebbers van koffie die iets nieuws willen proberen.

Cascara koffie, ook wel bekend als koffiekersenthee, is een drank gemaakt van de gedroogde schil en het vruchtvlees van koffiebessen. Terwijl traditionele koffie wordt gemaakt van de gebrande zaden (koffiebonen) van de koffiebes, maakt cascara gebruik van het buitenste fruit van de koffiebes om een heel andere drank te creëren.

Het proces van het maken van cascara koffie omvat meestal de volgende stappen:

1. Oogst: Koffiebessen worden met de hand of machinaal geoogst, meestal in koffieproducerende regio’s over de hele wereld.
2. Ontpulpen: De koffiebessen worden ontpulpt om de zaden (koffiebonen) te scheiden van het vruchtvlees en de schil.
3. Drogen: Het vruchtvlees en de schil worden gedroogd, meestal in de zon. Dit drogen kan enkele dagen tot enkele weken duren, afhankelijk van de methode.
4. Opslag: Na het drogen worden de gedroogde koffiekersen opgeslagen totdat ze worden gebruikt om de drank te maken.
5. Bereiding: Om cascara koffie te maken, worden de gedroogde koffiekersen geweekt in heet water, vergelijkbaar met het zetten van thee. Het resulterende brouwsel heeft meestal een fruitige en zoete smaak, die doet denken aan gedroogd fruit, bessen of rozijnen.

Cascara koffie heeft vaak een lichtere smaak dan traditionele koffie en wordt gewaardeerd vanwege zijn unieke en verfrissende smaakprofiel. Het kan worden genoten als een op zichzelf staande drank of worden gemengd met andere ingrediënten om verschillende koffiedranken en cocktails te creëren. Cascara wordt soms ook toegevoegd aan thee- of koffiemelanges om extra smaakdimensies te geven.

Cafeïne en theïne zijn feitelijk dezelfde stof: het zijn beide alkaloïden die behoren tot een groep natuurlijke stimulerende middelen die bekendstaan als xanthines. Ze hebben vergelijkbare chemische structuren en werken op vergelijkbare wijze in het lichaam. Het belangrijkste verschil ligt in de bronnen waaruit ze worden gewonnen:

1. Cafeïne:
   Cafeïne wordt meestal geassocieerd met koffiebonen en wordt aangetroffen in koffie, thee, frisdranken zoals cola, energiedranken, chocolade en sommige medicijnen en voedingssupplementen. Het is een van de meest geconsumeerde psychoactieve stoffen ter wereld.
2. Theïne:
   Wat is theïne? Theïne wordt voornamelijk geassocieerd met theebladeren en wordt aangetroffen in thee, vooral in zwarte thee en groene thee. Theïne wordt soms als een aparte term gebruikt om cafeïne in thee te beschrijven, maar chemisch gezien is het identiek aan cafeïne. Sommige mensen beschouwen theïne als een mildere of meer geleidelijk werkende vorm van cafeïne vanwege de manier waarop het in thee voorkomt.

Hoewel cafeïne en theïne uit dezelfde chemische stof bestaan, kunnen ze enigszins verschillende effecten hebben vanwege de manier waarop ze in de dranken voorkomen en de aanwezigheid van andere bioactieve stoffen in koffie en thee. Bijvoorbeeld, cafeïne in koffie kan soms een intenser stimulerend effect hebben dan theïne in thee vanwege de combinatie met andere verbindingen in koffie.

Over het algemeen worden de termen “cafeïne” en “theïne” vaak door elkaar gebruikt, en voor de meeste mensen is er weinig praktisch verschil tussen de twee. Beide stoffen kunnen een toename van alertheid en energie veroorzaken, maar de specifieke ervaring kan variëren afhankelijk van de bron en individuele gevoeligheid.

Bourbon koffiebonen, ook wel bekend als Bourbon-koffie, zijn een van de meest gewaardeerde en historische variëteiten van Arabica-koffiebonen. Hier zijn enkele belangrijke feiten en kenmerken van Bourbon-koffiebonen:

1. Herkomst: Bourbon-koffiebonen zijn oorspronkelijk afkomstig uit het eiland Bourbon, nu Réunion genaamd, dat een overzees departement van Frankrijk is. De variëteit is ontstaan uit Arabica-koffieplanten die in de 18e eeuw naar het eiland werden gebracht.
2. Smaakprofiel: Bourbon-koffie staat bekend om zijn uitstekende smaakprofiel. De smaak varieert afhankelijk van de groeiomstandigheden en de verwerkingsmethoden, maar over het algemeen hebben Bourbon-koffiebonen een zachte, zoete smaak met tonen van karamel, chocolade, fruit en soms een lichte zuurgraad. Ze worden vaak geprezen vanwege hun complexiteit en evenwichtige smaak.
3. Variëteiten: Bourbon-koffie heeft verschillende subvariëteiten en mutaties, waaronder Red Bourbon, Yellow Bourbon, SL28 (gescheiden lot 28), en meer. Elk van deze variëteiten kan subtiele smaakvariaties vertonen.
4. Teeltomstandigheden: Bourbon-koffieplanten gedijen meestal goed op hogere hoogten, bijvoorbeeld boven de 1000 meter boven zeeniveau. Ze hebben vaak een goede aanpassing aan specifieke microklimaten en bodemomstandigheden, wat bijdraagt aan hun smaakcomplexiteit.
5. Wereldwijde verspreiding: Bourbon-koffie wordt nu geteeld in koffieproducerende landen over de hele wereld, waaronder Latijns-Amerika, Afrika, en Azië. Het is een van de oudste en meest verspreide koffievariëteiten ter wereld.
6. Duurzaamheid: Sommige boeren en koffieproducenten hebben specifieke inspanningen geleverd om de Bourbon-koffieteelt te bevorderen vanwege de gewaardeerde smaakkwaliteiten en de resistentie tegen ziekten in vergelijking met andere Arabica-variëteiten.

Bourbon-koffiebonen worden vaak gezien als een favoriete keuze onder koffieliefhebbers vanwege hun aantrekkelijke smaakprofiel en historische betekenis. Ze zijn populair voor zowel enkele oorsprongskoffie als in koffiemelanges. De diversiteit van Bourbon-variaties biedt een breed scala aan smaakmogelijkheden voor koffieproducenten en consumenten.

Geisha koffiebonen, ook wel bekend als Gesha-koffiebonen, zijn een zeer gewaardeerde en exclusieve variëteit van Arabica-koffie. Hier zijn enkele belangrijke feiten en kenmerken van Geisha-koffiebonen:

1. Herkomst: Geisha-koffiebonen zijn oorspronkelijk afkomstig uit Ethiopië, waar ze werden ontdekt in de Gori Gesha-wouden in de regio Gesha. Vandaar de naam “Geisha”.
2. Smaakprofiel: Geisha-koffie staat bekend om zijn opvallende en complexe smaakprofiel. De smaak wordt vaak omschreven als bloemig, fruitig en delicaat, met tonen van jasmijn, bergamot, perzik en citrus. De koffie heeft meestal een zijdezachte textuur en een lichte zuurgraad.
3. Wereldwijde verspreiding: Hoewel Geisha-koffie zijn oorsprong heeft in Ethiopië, wordt het tegenwoordig geteeld in verschillende andere koffieproducerende landen, waaronder Panama, Colombia, Costa Rica en enkele andere Midden-Amerikaanse landen. De Panamese Geisha-koffie staat bekend als een van de meest begeerde en dure koffiesoorten ter wereld.
4. Zeldzaamheid en exclusiviteit: Geisha-koffie wordt vaak beschouwd als een van de meest exclusieve en gewaardeerde koffiesoorten ter wereld. Het is relatief zeldzaam vanwege de beperkte teeltgebieden en de lage opbrengst per koffieplant. Hierdoor is het meestal prijzig en wordt het vaak verkocht als een premiumkoffie.
5. Teeltomstandigheden: Geisha-koffie gedijt goed op hogere hoogten, meestal boven de 1500 meter boven zeeniveau. De combinatie van specifieke groeiomstandigheden, zoals hoogte, klimaat en bodem, draagt bij aan het unieke smaakprofiel van Geisha-koffie.
6. Verwerking: De verwerking van Geisha-koffiebonen kan variëren, maar de meeste worden gewassen (nat verwerkt) om hun heldere en delicate smaken te behouden.

Koffieliefhebbers beschouwen Geisha-koffie vaak als een bijzondere traktatie vanwege zijn unieke smaakkenmerken en exclusiviteit. Het wordt vaak geassocieerd met koffiewedstrijden en -veilingen, waar de beste partijen Geisha-koffie vaak hoge prijzen bereiken. Als je de kans hebt om Geisha-koffie te proberen, kan het een onvergetelijke koffie-ervaring zijn, maar houd er rekening mee dat het over het algemeen duurder is dan de meeste andere koffiesoorten.

In de wereld van koffie zijn Robusta en Arabica de twee meest bekende en wijdverspreide koffiebonen. Ze domineren de markt en vormen de basis voor veel koffievariaties die we vandaag de dag kennen. Maar er zijn nog andere soorten koffiebonen die het ontdekken waard zijn. Laten we eens een kijkje nemen buiten de gebaande paden van Robusta en Arabica en enkele andere opmerkelijke koffievariëteiten verkennen.

1. Liberica koffiebonen
   Liberica-koffiebonen worden vaak beschouwd als een van de minder bekende soorten. Ze worden voornamelijk verbouwd in Maleisië, de Filippijnen en enkele andere delen van Zuidoost-Azië. Liberica-bonen hebben een kenmerkende smaak die vaak wordt beschreven als sterk en aards, met tonen van hout en noten. Ze hebben een groot formaat en onderscheiden zich door hun asymmetrische vorm en opvallende zaden.
2. Excelsa koffiebonen
   Excelsa is een andere minder bekende koffieboon die verwant is aan Liberica. Oorspronkelijk werd aangenomen dat Excelsa een aparte koffiesoort was, maar tegenwoordig wordt het beschouwd als een variëteit binnen de Liberica-familie. Excelsa-bonen worden voornamelijk geproduceerd in Zuidoost-Aziatische landen, zoals Vietnam. Ze hebben een uniek smaakprofiel met zowel fruitige als kruidige aroma’s, vaak met een vleugje donkere chocolade.
3. Maragogype koffiebonen
   Maragogype staat bekend om zijn enorme bonen, die vaak twee keer zo groot zijn als die van Arabica-bonen. Deze variëteit is ontstaan in Brazilië en heeft zich verspreid naar andere koffieproducerende landen in Midden- en Zuid-Amerika. Maragogype-bonen produceren een koffie met een zachte, delicate smaak en een lage zuurgraad. Ze worden gewaardeerd om hun complexiteit en zoetere tonen.
4. Geisha koffiebonen (Gesha)
   De Geisha-variëteit heeft de afgelopen jaren veel aandacht gekregen vanwege zijn opvallende kwaliteit en smaakprofiel. Oorspronkelijk afkomstig uit Ethiopië, wordt Geisha nu verbouwd in verschillende koffieproducerende landen, waaronder Panama, Costa Rica en Colombia. Geisha-koffie staat bekend om zijn bloemige aroma’s, delicate smaak en heldere zuurgraad. Het wordt vaak geprezen om zijn complexiteit en verfijning.
5. Bourbon koffiebonen
   Bourbon is een van de oudste bekende koffievariëteiten en heeft zijn oorsprong op het eiland Bourbon (nu bekend als Réunion) in de Indische Oceaan. Het heeft zich verspreid naar andere koffieproducerende regio’s, zoals Brazilië, Colombia, Rwanda en El Salvador. Bourbon-koffiebonen leveren meestal een kopje koffie op